Kto może adoptować dziecko?
Kwestia możności dokonania adopcji jest ściśle regulowana przez Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy. Osoba starająca się o adopcję musi przede wszystkim posiadać pełną zdolność do czynności prawnych. Co to oznacza? Pełna zdolność do czynności prawnych to zdolność do dokonywania w imieniu własnym czynności prawnych czyli składania oświadczeń woli skutkujących powstaniem, zmianą bądź ustaniem stosunku prawnego. Pełna zdolność do czynności prawnych pozwala na samodzielne kreowanie swojej sytuacji prawnej. Zdolność do czynności prawnych w stopniu pełnym posiada każda osoba fizyczna (osoby prawne pozostają poza orbitą naszych zainteresowań), która ukończywszy 18 rok życia uzyskała pełnoletność. Warto zauważyć, że kobieta, która zawarła związek małżeński w wieku 16 lat również w świetle prawa staje się pełnoletnia – ma więc pełną zdolność do czynności prawnych.
Kolejnym warunkiem narzuconym przez ustawodawcę jest różnica wieku pomiędzy przysposabiającym a przysposabianym. Kodeks posługuje się określeniem „odpowiednia różnica wieku”. Jest to pojęcie nieostre, pozostawiające szerokie pole do różnorakich interpretacji. Praktyka i linia orzecznictwa pokazują, że pewnymi elastycznymi granicami są:
- minimalna różnica –18 lat
- maksymalna różnica – 40 lat
Podyktowane to jest troską o kształt przyszłej rodziny, aby zbyt mała bądź zbyt duża różnica wieku nie powodowała nadmiernych i czasem niemożliwych do przezwyciężenia trudności w budowaniu relacji pomiędzy jej członkami. Jak wcześniej zaznaczyłem, granice te nie mają charakteru sztywnego, gdyż każda sprawa traktowana jest indywidualnie. Możliwe jest przysposobienie dziecka nawet gdy różnica wieku jest mniejsza – np. gdy przysposabiający jest mężem matki dziecka, które ma zostać przysposobione, również je wychowuje – wówczas sąd kierując się dobrem małoletniego może wyrazić zgodę na adopcję (Sąd Najwyższy zezwolił w takim przypadku na adopcję gdy różnica wieku wynosiła 13 lat). Z kolei w przypadku gdy o adopcję 4 letniego chłopca starał się 68 letni mężczyzna, chory na nieuleczalną chorobę, Sąd Najwyższy odmówił argumentując, że ze względu na swój wiek jak i stan zdrowia prawdopodobne jest, iż nie będzie w stanie wypełniać wszystkich obowiązków przysposabiającego.
Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy wyraźnie stanowi, że osoba ubiegająca się o przysposobienie musi charakteryzować się takimi cechami i warunkami, które pozwalają wysnuć uzasadnione przekonanie, że podoła wszystkim obowiązkom związanym z przysposobieniem. W związku z tym o adopcję ubiegać się mogą małżeństwa bezdzietne, małżeństwa posiadające dzieci jak również osoby nie pozostające w związku małżeńskim. Wspólnie przysposobić mogą wyłącznie małżonkowie – związki konkubenckie nie mają takiego prawa.
Sąd opiekuńczy w trakcie procesu adopcyjnego żąda od starających się o dokonanie adopcji wielu dokumentów potwierdzających ich osobiste i społeczne predyspozycje. Są to odpisy aktu urodzenia, aktu zawarcia małżeństwa, zaświadczenia lekarskie będące rezultatem kompleksowych badań (badanie krwi, prześwietlenie klatki piersiowej, itd. ), zaświadczenia z poradni zdrowia psychicznego, z poradni odwykowej, potwierdzenia wysokości swoich dochodów i o stanie majątkowym, a jeśli taka osoba bądź małżeństwo było wcześniej przygotowywane przez ośrodek adopcyjny – również całościowej opinii specjalistów z tego ośrodka. Sąd zleci także przeprowadzenie wywiadu środowiskowego.
Ważna jest realizacja podstawowego celu przysposobienia – dobro dziecka. Ma to szczególne znaczenie wówczas, gdy pojawiają się przypuszczenia, że chęć dokonania przysposobienia podyktowana jest innymi przesłankami niż dobro dziecka – np. majątkowymi. Wówczas sąd z własnej inicjatywy może wprowadzić kolejne obostrzenia aby dobro dziecka pozostało niezagrożone.
Odniesienia:
Vulcan - zarządzanie oświatą, Katolicki Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy "Ofiaruj Dzieciom Dom", Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy
Hasło dodane 2009-08-05 11:54:29 przez
Bartt