Zanim wyrośnie pierwszy ząb

Przed przyjściem na świat

Zawiązki zębów u człowieka zaczynają kształtować się już w okresie płodowym, a ich rozwój i mineralizacja trwa jeszcze przez wiele lat. Dlatego niezwykle ważna jest dieta kobiety w okresie ciąży. Nie może w niej zabraknąć produktów bogatych w białko, wapń, fosfor i witaminę D, które znajdziemy w jajkach, nabiale, rybach, mięsie, roślinach strączkowych, zielonych roślinach liściastych czy produktach pełnoziarnistych.

Planując ciążę musisz zadbać o zęby, ponieważ w trakcie jej trwania są one znacznie bardziej narażone na czynniki uszkadzające, ze względu na zmiany hormonalne, poranne wymioty czy też zwiększony apetyt na słodkie czy kwaśne produkty.

Nieleczona próchnica, choroby przyzębia oraz zła higiena jamy ustnej kobiety w ciąży stwarza ryzyko rozwoju zakażenia, które może doprowadzić do komplikacji zdrowotnych i przedwczesnego porodu.

Leczenie zębów w ciąży

Jeśli dolegliwości ze strony zębów pojawią się w trakcie trwania ciąży, kobieta powinna udać się do dentysty. U stomatologa należy pojawić się w 3., 4. oraz 8. miesiącu ciąży, a także zawsze wtedy, gdy wystąpi stan zapalny, próchnica czy inne dolegliwości w jamie ustnej.

Modyfikowane czy własne – co lepsze dla zębów dziecka?

Kiedy maluch pojawi się na świecie istotną rolę w rozwoju jego zębów na pewno odegra dieta. Mleko matki zawiera enzymy, przeciwciała oraz oligosacharydy chroniące przed bakteriami próchnico-twórczymi, w tym najgroźniejszymi – paciorkowcami. Obecny w nim wapń i fosforany pomagają w utrzymaniu odpowiedniego pH w jamie ustnej i zapobiegają degradacji szkliwa. Ponadto karmienie piersią zmniejsza ryzyko powstania wad zgryzu u dzieci. Natomiast mleko modyfikowane może być produktem kwasotwórczym, przez co znacznie bardziej przyczynia się do powstawania próchnicy, szczególnie przy karmieniu „na żądanie”.

Witamina D dla zdrowych zębów

Ważną rolę dla zdrowia zębów dziecka odgrywa również prawidłowa podaż witaminy D. Spełnia ona bardzo istotną funkcję w rozwoju układu kostnego, ponieważ stymuluje wchłanianie z jelit i wbudowywanie wapnia do kości. Wpływając na kształtowanie się zębów powoduje, że są one w późniejszych latach mocniejsze i bardziej odporne na próchnicę. Zgodnie z zaleceniami Konsultanta Krajowego w Dziedzinie Pediatrii noworodki i niemowlęta karmione piersią, powinny otrzymywać 400 j.m. witaminy D dziennie od pierwszych dni życia przez cały okres karmienia. U dzieci karmionych sztucznie lub w sposób mieszany dawkę ustala lekarz indywidualnie, uwzględniając ilość witaminy D zawartą w podawanym mleku modyfikowanym.

Dbaj o dziąsła malucha

Dziąsła niemowlęcia nie wymagają szczotkowania, co nie znaczy, że nie trzeba o nie dbać. Po skończonym posiłku należy przemyć je zwilżonym gazikiem nawiniętym na palec. W ten sam sposób przegotowaną wodą lub naparem z rumianku, myje się pierwsze zęby mleczne, pamiętając, aby oczyszczać je zarówno od strony warg, jak i języka. Ze względu na ich niepełną mineralizację są one bardzo podatne na próchnicę. Najważniejsze jest czyszczenie zębów dzieciom bezpośrednio przed snem.

Uważaj na zarażanie dziecka próchnicą!

Po narodzinach dziecka nie można zapominać również o dbaniu o stan własnych zębów. Najczęstszym źródłem zakażenia noworodków i niemowląt bakteriami próchnicotwórczymi jest matka. Pamiętajmy więc o zaniechaniu wszelkich szkodliwych nawyków:

●    Nie oblizujmy smoczka.
●    Nie używajmy wspólnej łyżeczki do karmienia dziecka.
●    Nie całujmy dziecka w usta.
●    Nie podawajmy słodkich napojów z butelki.
●    Unikajmy długiego przetrzymywania smoczka butelki przez malucha (szczególnie butelki wypełnionej mlekiem modyfikowanym czy słodkimi napojami).
●    Nie maczajmy smoczka w cukrze ani innych słodkich substancjach.

Dziecięce zęby wymagają przede wszystkim systematycznej profilaktyki. Troska o nie, a nawet o dziąsła, zanim pojawią się pierwsze zęby, będzie owocować w przyszłości. Stan uzębienia mlecznego zawsze wpływa na stan zębów stałych.

„Dzieciństwo bez próchnicy” to największy ogólnopolski program profilaktyczno-edukacyjny skierowany do dzieci w wieku od 0 do 5 lat, ich rodziców, nauczycieli, pielęgniarek, położnych, lekarzy pediatrów. Za jego realizację odpowiada lider projektu - Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu wspólnie z ośmioma innymi uczelniami medycznymi w Polsce. Finansowanie zapewnia Szwajcaria w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej, przy współfinansowaniu Ministerstwa Zdrowia. Projekt realizowany jest latach 2012-2016.

W ramach projektu prowadzone są zajęcia edukacyjne dla dzieci w przedszkolach, a także dla ich rodziców, nauczycieli oraz dla pielęgniarek, położnych i pediatrów. We wprowadzaniu najmłodszych w świat zdrowych zębów pomaga maskotka projektu – Królik Pampiś. Projekt zakłada dotarcie do szerokiego grona odbiorców podkreślając konieczność kompleksowego dbania o zęby i wyrabiania dobrych nawyków od jak najwcześniejszych lat. Od października 2016 roku działania edukacyjne zostaną wsparte kampanią reklamową promującą higienę jamy ustnej.

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ:

Dlaczego dzieci powinny myć zęby w przedszkolu? >>

O zęby naszych dzieci musimy dbać kompleksowo. Poza wprowadzaniem i stosowaniem się do zasad higieny jamy ustnej w domu, warto upewnić się, że najmłodsi mogą to robić również w innych miejscach, w których spędzają znaczną część dnia, np. w przedszkolach. Jest to szczególnie ważne jeśli spożywają w tych placówkach posiłki.