Witamina K może występować w przyrodzie jako:
- fitochinon, znany też jako witamina K1 – obecny w zielonych warzywach;
- menachinon, czyli witamina K2 – syntetyzowana przez bakterie.
Istnieje również witamina K3 (menadion), ta postać substancji nie występuje jednak naturalnie – jest otrzymywana tylko chemicznie.
Wpływ na organizm
Substancja została odkryta już w 1930 roku przez Duńczyka Henrika Dama podczas badań, które prowadził on nad krzepliwością krwi[1]. Bardzo szybko została okrzyknięta „witaminą koagulacji”, a badania naukowe potwierdziły, że wspomaga ona prawidłowe działanie czynników krzepnięcia krwi, takich jak protrombina. Właśnie tej funkcji witamina K zawdzięcza swoją nazwę (z dun. koagulation – krzepnięcie krwi). Gdy zaś krzepliwość jest poprawna, organizm sprawnie radzi sobie m.in. z zasklepianiem ran i siniaków, które powstały w wyniku urazu.
Zaobserwowano również, że substancja może dodatkowo wspierać prawidłowe funkcjonowanie kości oraz utrzymanie ich mocniejszej, zdrowej struktury – dlatego właśnie często zażywają ją osoby starsze.
Gdzie znaleźć witaminę K?
Zgodnie z rekomendacjami EFSA (Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności) zalecane dobowe spożycie witaminy K wynosi dla osób dorosłych (w tym kobiet w ciąży i karmiących matek) 70 μg na dobę.
Głównymi źródłami tego ważnego związku są:
- zielone warzywa – zwłaszcza jarmuż, szpinak, brokuły i kapusta;
- oleje roślinne;
- sery;
- natto – produkt fermentacji soi (zawiera aż ok. 900-1200 μg witaminy K na 100 g[2]).
Warto przy tym pamiętać, że zdecydowana większość witaminy K dostarczanej organizmowi wraz z pożywieniem ma postać fitochinonu. Tylko ok. 20% to witamina K2, czyli menachinon.
Zdrowa i dobrze zbilansowana dieta – zgodna z obecnie obowiązującą piramidą żywienia opracowaną przez Instytut Żywności i Żywienia – pozwoli pokryć zapotrzebowanie na ten składnik odżywczy. W uzupełnieniu niedoborów pomocne mogą się okazać odpowiednie suplementy diety.
[1] Karmańska A., Karwowski B., Rola witaminy K w metabolizmie kości, „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna” [online], 2015 [dostęp: 23 września 2018], nr 1, s. 106-115. Dostępny w internecie: http://www.ptfarm.pl/pub/File/Bromatologia/2015/Bromatologia%201_2015%20s%20106-115.pdf.
