Testy płodności dla mężczyzn: wszystko, co warto wiedzieć o badaniu nasienia

Dlatego czas przełamać wstyd i wraz z partnerką, ramię w ramię, poddać się diagnostyce w wyspecjalizowanym ośrodku, jakim jest klinika leczenia niepłodności. Jak wygląda to podstawowe badanie andrologiczne? Jakich informacji o zdrowiu reprodukcyjnym mężczyzn dostarcza? I przede wszystkim – czy rzeczywiście jest się czego wstydzić? Przeczytaj ten artykuł, jeśli chcesz znać odpowiedź na wszystkie te pytania.

Badania laboratoryjne nasienia – co mówią o jakości plemników?

W badaniu nasienia bierzemy pod lupę wiele istotnych parametrów, takich jak liczba plemników w ejakulacie, tempo ich poruszania się czy cechy budowy. Prawidłowe parametry nasienia dają największą szansę na naturalną ciążę, nieprawidłowe sprawiają natomiast, że ta szansa może być dużo mniejsza. Dlatego warto sprawdzić kondycję swoich plemników, zwłaszcza gdy trwające miesiącami starania o dziecko nie przynoszą upragnionych dwóch kresek na teście ciążowym. Wartości referencyjne parametrów nasienia są z góry ustalone przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), która zresztą co kilka lat aktualizuje wyznaczone przez siebie normy. Najnowsze wytyczne pochodzą z 2021 roku. Według nich za prawidłowe można uznać nasienie, w którym poszczególne parametry osiągają następujące wartości:

• Objętość ejakulatu ≥ 1,4 ml

• Koncentracja plemników (liczba plemników w 1 ml nasienia) ≥ 16 mln

• Odsetek plemników o ruchu postępowym ≥ 30%

• Odsetek ruchliwych plemników (ruch postępowy i niepostępowy) ≥ 42%

• Żywotność plemników (odsetek plemników żywych) ≥ 54%

• pH ≥ 7,2

• Morfologia plemników (odsetek plemników o prawidłowej budowie) ≥ 4%

Nie są to oczywiście wszystkie możliwe do zbadania parametry nasienia. W zależności od potrzeb lekarz może rozszerzyć analizę o dodatkowe właściwości, zlecając pacjentowi np. badanie fruktozy nasienia czy badanie na obecność antygenów plemnikowych. W tym miejscu warto podkreślić jedną ważną kwestię. Interpretacja wyniku jest zadaniem lekarza (urologa lub androloga), nie pacjenta. Jeśli mężczyzna chce wiedzieć, czy wyniki, które uzyskał są prawidłowe, wizyta andrologiczna (lub urologiczna) będzie konieczna.

Przygotowanie do badania nasienia – od tego zależy wiarygodność wyniku!

Zanim mężczyzna odda próbkę nasienia, powinien poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach oraz przebytych lub trwających chorobach, gdyż niektóre z nich mogą mieć wpływ na jakość nasienia. Nasienia nie powinno się również oddawać w trakcie antybiotykoterapii oraz do 2 tygodni po jej zakończeniu. Na 3-5 dni przed wykonaniem spermiogramu konieczne jest również wstrzymanie się od współżycia seksualnego. Dlaczego? Zbyt krótki okres wstrzemięźliwości seksualnej może sprawić, że w oddanej próbce będzie mniej plemników (obniży się ich stężenie), z kolei zbyt długa wstrzemięźliwość może obniżyć ruchliwość plemników.

3 etapy badania nasienia

Zanim omówimy poszczególne etapy badania nasienia, podkreślmy, że jest to badanie całkowicie bezbolesne i w pełni komfortowe. Klinika leczenia niepłodności dba o to, aby mężczyzna chcący oddać nasienie nie czuł się skrępowany czy zawstydzony. Rozpoznanie niepłodności u mężczyzn jest kluczowe z puntu widzenia późniejszej terapii. Aby lekarz prowadzący niepłodną parę mógł zaproponować jej skuteczną metodę leczenia, musi wiedzieć, gdzie leży przyczyna problemu. Dlatego tak ważne jest, aby panowie również uczestniczyli w procesie diagnostycznym i poddawali się wszystkim niezbędnym badaniom. Techniki diagnostyczne w andrologii są przeróżne, a badanie nasienia jest tym najbardziej podstawowym i najprostszym narzędziem diagnostycznym.

Składa się ono zasadniczo z 3 etapów:

Etap 1: Oddanie nasienia

Mężczyzna oddaje nasienie do sterylnego pojemnika, który otrzymuje w rejestracji kliniki. Odbywa się to drogą masturbacji, w przeznaczonym do tego celu pokoju. Pokój do oddawania nasienia to miejsce, w którym mężczyzna może czuć się komfortowo. Jest zamykany na kluczyk, więc nie musi obawiać się, że w trakcie oddawania nasienia, ktoś do niego wejdzie. Oczywiście jeśli mężczyzna chce, może udać się do takiego pokoju wraz z partnerką.

Etap 2: Analiza nasienia

W bezpośrednim sąsiedztwie pokoju znajduje się laboratorium andrologiczne, dzięki czemu próbka nasienia tuż po oddaniu trafia do analizy. W Gyncentrum plemniki oceniane są przy użyciu specjalnego oprogramowania komputerowego (ang. Computer Assisted Semen Analysis, CASA), co sprawia, że przeprowadzona analiza jest jeszcze dokładniejsza.

Etap 3: Odebranie wyniku

Wynik badania nasienia jest najczęściej gotowy do obioru jeszcze tego samego dnia. W Gyncentrum interpretuje go dla pacjenta specjalista z kliniki.

Podsumowanie

Jak widać, badanie nasienia jest istotnym narzędziem diagnostycznym w przypadku par bezskutecznie starających się o potomstwo. Może pomóc w zidentyfikowaniu problemów z płodnością występujących po stronie mężczyzny oraz w planowaniu ewentualnego leczenia. Podczas oddawania nasienia mężczyzna ma zapewniony komfort oraz pełną dyskrecję. Dlatego też nie trzeba się go ani obawiać, ani wstydzić.