Nowe standardy opieki okołoporodowej

Wprowadzone zmiany są kolejnym krokiem przybliżającym opiekę w czasie ciąży i porodu do standardów, jakich oczekują wszystkie kobiety. Gwarancja dostępu do nowoczesnej, empatycznej opieki, niezależnie od miejsca zamieszkania, to podstawa poczucia bezpieczeństwa i zaufania do personelu medycznego. 

Nowe standardy opieki okołoporodowej – co się zmieni?

Najistotniejsze wprowadzone zmiany mają zapewnić kobietom większy komfort oraz poczucie bezpieczeństwa w trakcie porodu. Każda rodząca ma mieć zagwarantowaną co najmniej jedną metodę łagodzenia bólu, w tym farmakologiczną. Szpitale i oddziały położnicze będą zobowiązane do informowania o dostępnych w ich placówkach metodach uśmierzania bólu oraz do bieżącej aktualizacji tych informacji umieszczonych na stronach internetowych.

Nowe przepisy pozwalają także na spożywanie lekkostrawnych, płynnych posiłków podczas porodu, bez konieczności uzyskania zgody osoby sprawującej opiekę nad rodzącą.

Co istotne, wprowadzona zostanie również gwarancja kontaktu „skóra do skóry” tuż po narodzinach. Nowe standardy opieki okołoporodowej przewidują co najmniej dwugodzinny, nieprzerwany kontakt mamy z noworodkiem, zarówno w przypadku porodu siłami natury, jak i cięcia cesarskiego. Procedury medyczne, takie jak mierzenie czy ważenie dziecka, nie będą mogły przerywać tej wyjątkowej, pierwszej wspólnej chwili mamy i dziecka.

Wizyty patronażowe w sytuacjach szczególnych

Zgodnie ze zmianami każda kobieta, także ta, której dziecko urodziło się przedwcześnie, było długotrwale hospitalizowane lub przyszło na świat martwe, ma mieć zapewnioną profesjonalną opiekę położnej w miejscu zamieszkania lub pobytu.

Opieka w sytuacjach szczególnych

Nowe standardy opieki okołoporodowej wprowadzają także niezwykle ważną zmianę z punktu widzenia kobiet, które przeżywają wyjątkowo trudne chwile na oddziałach położniczych. Kobiety, które poroniły, urodziły dziecko martwe lub niezdolne do życia, a także mamy dzieci obarczonych wadami letalnymi czy wrodzonymi oraz te, które zdecydowały się pozostawić dziecko w placówce medycznej, będą miały mieć zapewnione warunki sprzyjające poczuciu spokoju i intymności.

W praktyce oznacza to, że nie będą musiały przebywać w jednej sali z kobietami w ciąży lub mamami, które opiekują się nowo narodzonym dzieckiem. Zostaną objęte opieką w salach jednoosobowych, chyba że same uznają, iż nie potrzebują takiej formy wsparcia lub wszystkie sale będą w danym momencie zajęte.

Mniej interwencji medycznych w trakcie porodu

Nowe standardy opieki okołoporodowej mają także chronić mamę i maleństwo przed nadmierną medykalizacją porodu, ograniczając do minimum procedury medyczne, takie jak indukcja porodu, stymulacja czynności skurczowej, nacięcie krocza czy podawanie noworodkowi preparatów do żywienia niemowląt – oczywiście z zachowaniem zasad bezpieczeństwa zdrowotnego. Co istotne, katalog interwencji, które należy ograniczyć, został rozszerzony o stałe monitorowanie KTG podczas porodu siłami natury. Procedura ta wiąże się z koniecznością przebywania rodzącej w jednej pozycji, co ogranicza jej swobodę ruchu. 

Stały monitoring KTG, jeśli poród rozpoczął się samoistnie i przebiega bez powikłań, zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia, nie jest zalecany jako sposób oceny dobrostanu płodu.

Nowe standardy opieki okołoporodowej – co jeszcze ulegnie zmianie?

Zmianie ulegną również badania profilaktyczne i diagnostyczne wykonywane w trakcie ciąży. Nowe przepisy wprowadzają dodatkowe badania, które będą realizowane do 10 tygodnia ciąży lub w dniu pierwszego zgłoszenia się ciężarnej do lekarza, lub położnej. Natomiast test obciążenia glukozą będzie przeprowadzany między 24 a 28 tygodniem ciąży.

Ponadto kobiety w ciąży będą już na początku jej trwania (do 10 tygodnia) informowane o zalecanych szczepieniach, a także otrzymają rekomendację wykonania badania USG piersi, szczególnie po 35 roku życia.

Nowe przepisy nakładają również na placówki medyczne obowiązek zapewnienia kobietom w ciąży możliwości zapoznania się z wybranym miejscem porodu oraz konsultacji z anestezjologiem, w celu omówienia wskazań i przeciwwskazań do zastosowania znieczulenia regionalnego.

Nad zmianami, które zostaną wprowadzone, pracował interdyscyplinarny zespół ekspertów do spraw poprawy bezpieczeństwa zdrowotnego kobiet. Zespół ten został powołany przez Ministra Zdrowia 6 maja 2024 roku. Rozporządzenie zmieniające standardy opieki okołoporodowej wejdzie w życie po upływie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia.