Czym są jajowody i jaką rolę spełniają
Jajowody można porównać do wężyków, które mają około 10 centymetrów długości i jeden centymetr szerokości. Tymi wężykami komórki jajowe uwolnione z jajnika wędrują do macicy. W jajowodach odbywa się też zapłodnienie komórki jajowej przez plemnik. Jajowody są zatem drogą, którą zapłodniona komórka pokonuje, aby dostać się do macicy i tam się zagnieździć. W przypadku niedrożności jajowodów ta droga jest zablokowana, co uniemożliwia komórkom jajowym dotarcie do macicy, a co za tym idzie – zajście w ciążę.
Najczęstsze przyczyny niedrożności jajowodów
– stany zapalne powodujące powstawanie zrostów
– infekcje intymne i choroby przenoszone drogą płciową (m.in. chlamydia, rzeżączka)
– operacje i zabiegi w obrębie jamy brzusznej (np. wycięcie wyrostka robaczkowego)
– poronienia
– endometrioza
Na czym polega badanie i kiedy się je wykonuje
Badanie drożności jajowodów wykonuje się w pierwszej fazie cyklu – najczęściej pomiędzy 8 a 12 dniem cyklu, po całkowitym ustaniu krwawienia miesiączkowego.
Drożność jajowodów można wykonać na dwa sposoby:
- HSG (histerosalpingografia) – metoda polega na podaniu kontrastu do macicy i jajowodów przy jednoczesnym wykonywaniu zdjęć rentgenowskich w poszczególnych etapach badania. Podczas, gdy kontrast przepływa przez narządy pacjentki, lekarz wykonujący badanie ocenia ich budowę i może wykryć niedrożność. W przypadku lekkiej niedrożności zdarza się, że podany kontrast „przepycha” przeszkody, tym samym udrażniając jajowody.
- Sono HSG – mniej inwazyjna metoda badania. Zamiast zdjęć rentgenowskim w trakcie podawania kontrastu wykonuje się badanie usg . Lekarz w trakcie badania obserwuje kształt i wielkość jamy macicy oraz przepływ kontrastu przez jajowody.
Często – zarówno po badaniu HSG, jak i Sono HSG w przypadku lekkiej niedrożności zdarza się, że podany kontrast „przepycha” przeszkody, tym samym udrażniając jajowody. Podczas badania również lekarz może je udrożnić wtłaczając w jajowody strumień powietrza lub płynu. W przypadku dużych zrostów lub wystąpienia innych anomalii – chociażby wodniaków, pacjentka kwalifikowana jest do zabiegu chirurgicznego laparoskopii.
