Marcin Osiak: Czym jest sen?
Dariusz Poniewozik: Sen jest nieświadomą częścią naszej osobowości. W czasie jego trwania człowiek realizuje swoje niespełnione marzenia, których nie może wykonać w życiu realnym. Często jest wtedy mistrzem w dziedzinie, którą się zajmuje. Muzycy śnią o tym, że dają super koncerty na wielkich stadionach i są supergwiazdami, zawodowi kierowcy marzą o mistrzostwie świata w wyścigach… czyli realizują swoje marzenia, które gdzieś w ich podświadomości nieustannie krążą.
MO: A czym w takim razie jest koszmar?
DP: Najprościej mówiąc, koszmar to konflikt. W czasie snu próbujemy rozwiązać sprawy, które w rzeczywistości nie dają nam spokoju. Gdy śpimy w naszej głowie toczy się walka o jego rozwiązanie, które zapewne nie nastąpi. Jeśli dziecko przed snem zobaczy w telewizji bajkę z potworami, albo na kanale przyrodniczym ujrzy, jak wąż zjada szczura, a rodzice nie porozmawiają z nim i nie wytłumaczą - niespokojny sen i koszmar murowane… Podobnie sprawa ma się z lękami. Dziecko, które z różnych przyczyn boi się np. psów często będzie o nich śnić.
MO: Skąd biorą się koszmary?
DP: Zarówno sen, jak i koszmar są odzwierciedleniem naszych doświadczeń. To o czym myślimy, co robimy będąc w stanie świadomości przekłada się na nasze sny. Śnimy o problemach, konfliktach, lękach, fobiach, czyli wszystkim tym, co siedzi w naszej głowie, czasem nawet bardzo głęboko ukryte.
MO: U kogo najczęściej występują koszmary?
DP: Na podstawie doświadczeń i obserwacji z całą pewnością mogę stwierdzić, że koszmary senne występują najczęściej u dzieci, których rodzice nie mają dla nich czasu i zamiast rozmawiać, zbywają je np. zabawkami, czy pieniędzmi.
MO: Czy koszmary senne występują „seriami”, czy raczej pojedynczo?
DP: Może się zdarzyć, że dziecko będzie miało koszmar raz i on więcej nie wróci. Taki sen występuje pod wpływem czegoś co je przestraszyło przed samym snem. Odpowiednie wytłumaczenie dziecku, że to tylko zły sen powinno tu załatwić sprawę. Zdarza się jednak, że koszmary pojawiają się regularnie. Jeśli tak się dzieje, rodzicom powinna zapalić się lampka, że coś z dzieckiem nie tak. Być może ma jakiś problem, z którym nie może sobie poradzić, a może czegoś się boi i nie wie, jak ten strach przezwyciężyć. To, z czym dziecko nie radzi sobie w dzień, wraca w nocy w formie koszmaru i będzie wracać tak długo, aż problem nie zostanie rozwiązany.
MO: Czy koszmary mogą być przesłanką do zbliżającej się choroby?
DP: Ja w to wierzę. Wierzę również w to, że jeśli nauczymy się słuchać swojego ciała i poznamy pewne tajniki interpretacji snów, to będziemy zawczasu wiedzieć, co się z nami dzieje.
MO: Jaki wpływ na rozwój dziecka mogą mieć często pojawiające się koszmary senne?
DP: Zdarza się, że koszmary prowadzą do zaburzeń w rozwoju dziecka. Może się przecież zdarzyć, że częste koszmary spowodują u dziecka lęk przed zasypianiem. Jeśli zaś dziecko często budzi się z krzykiem to też jest znak, że koszmary zaczynają mieć wpływ na jego życie świadome, co z kolei może doprowadzić w przyszłości do rozwinięcia się jakiejś choroby na tle nerwowym.
MO: Co więc można zrobić, żeby koszmary nie pojawiały się u dzieci?
DP: Przede wszystkim rozmawiać. Jeśli dziecko mówi, że śniły mu się potwory, które go goniły, należy zapytać, gdzie one są. Trzeba też wytłumaczyć dziecku, skąd one się mogły wziąć i wytłumaczyć, że nic złego nie mogą mu zrobić. Jeśli to nie pomaga, to kolejnym sposobem, który często polecam rodzicom, jest zrobienie antidotum. Weźmy np. jakiegoś pluszaka, uszyjmy mu pelerynę i powiedzmy dziecku, że jeśli będzie spać z tym supermiśkiem, to on odgoni w nocy wszystkie potwory i więcej mu się nie przyśnią… Z doświadczenia wiem, że ten sposób jest bardzo skuteczny, ponieważ rodzice przez takiego supermiśka wpływają na dziecko, które zaczyna wierzyć, że w jego osobie ma obrońcę i nie dopuszcza więcej do swojej świadomości potworów. Gdy jednak zawiodą wszystkie domowe sposoby, warto wtedy udać się z dzieckiem do specjalisty.
rozmawiał
Marcin Osiak
m.osiak@familie.pl
